Pre-confirmations: Tăng tốc giao dịch Web3 lên mức Web2

1. Đội ngũ sáng lập / công ty đứng sau: Pre-confirmations là một khái niệm và cơ chế đang được nghiên cứu và phát triển trong lĩnh giới blockchain, đặc biệt là trong hệ sinh thái Ethereum. Nó không có một đội ngũ sáng lập hay công ty đứng sau cụ thể mà là một phần của các nỗ lực cải tiến giao thức bởi cộng đồng và các nhà phát triển cốt lõi.

2. Blockchain sử dụng / mô hình kiến trúc:
Blockchain sử dụng: Chủ yếu được thảo luận và áp dụng trong các blockchain Proof-of-Stake (PoS), đặc biệt là Ethereum sau The Merge.
Mô hình kiến trúc: Pre-confirmations hoạt động như một lớp cam kết sớm cho các giao dịch, trước khi chúng được đưa vào khối và xác nhận hoàn toàn bởi toàn bộ mạng lưới. Trong bối cảnh Ethereum, nó gắn liền với kiến trúc Tách biệt Người đề xuất và Người xây dựng (Proposer-Builder Separation – PBS) và cơ chế MEV-Boost hiện tại. Mục tiêu là cho phép người đề xuất khối (proposer) đưa ra một cam kết sớm cho người dùng rằng giao dịch của họ sẽ được bao gồm trong một khối cụ thể mà proposer đó sẽ đề xuất.

3. Lộ trình phát triển (Roadmap) & Đối tác:
Lộ trình phát triển: Pre-confirmations không có lộ trình phát triển riêng biệt như một dự án độc lập. Thay vào đó, nó là một tính năng tiềm năng hoặc một hướng nghiên cứu đang được khám phá bởi các nhà phát triển cốt lõi và cộng đồng Ethereum để cải thiện trải nghiệm người dùng, tăng cường khả năng chống kiểm duyệt và điều tiết giá trị có thể trích xuất tối đa (MEV). Các thảo luận liên quan đến pre-confirmations thường đi kèm với các đề xuất cải tiến Ethereum (EIP) hoặc nghiên cứu về kiến trúc PBS và các cơ chế chống kiểm duyệt.
Đối tác: Các nhà nghiên cứu và đội ngũ phát triển cốt lõi của Ethereum (ví dụ: Ethereum Foundation, các nhóm phát triển client như Geth, Erigon, Lighthouse, Teku) là những bên đang nghiên cứu và đóng góp vào khái niệm này.

4. Số liệu minh chứng: Vì đây là một khái niệm và cơ chế đang trong quá trình nghiên cứu và phát triển, chưa có số liệu minh chứng cụ thể từ việc triển khai rộng rãi. Các lợi ích dự kiến bao gồm:
Giảm thời gian chờ đợi nhận được xác nhận giao dịch sơ bộ từ vài giây đến dưới một giây.
Tăng tỷ lệ giao dịch được bao gồm thành công theo ý muốn của người dùng.
Các số liệu này sẽ chỉ khả dụng khi cơ chế này được triển khai và đánh giá thực tế trên quy mô lớn.

5. Đánh giá cộng đồng & chuyên gia:
Đánh giá tích cực: Cộng đồng và các chuyên gia nhìn nhận pre-confirmations là một bước tiến quan trọng trong việc cải thiện trải nghiệm người dùng trên các blockchain PoS, mang lại cảm giác “ngay lập tức” hơn cho các giao dịch. Nó cũng được coi là một công cụ tiềm năng để tăng cường khả năng chống kiểm duyệt và phân phối công bằng hơn các cơ hội MEV, bằng cách cho phép người dùng trả tiền cho proposer để đảm bảo bao gồm.
Thách thức và quan ngại: Một số quan ngại bao gồm sự phức tạp gia tăng cho giao thức, tiềm năng tạo ra các điểm tập trung mới nếu không được thiết kế cẩn thận, và rủi ro từ các “pre-confirmation” không đáng tin cậy hoặc bị hủy bỏ. Việc thiết kế các ưu đãi kinh tế phù hợp để khuyến khích proposer thực hiện pre-confirmations một cách trung thực là một thách thức lớn.

6. Tokenomics (nếu có token) : không có thông tin

7. Điểm mạnh & Điểm yếu:
Điểm mạnh:
Cải thiện trải nghiệm người dùng: Cung cấp xác nhận giao dịch gần như tức thì, giảm thời gian chờ đợi và sự không chắc chắn.
Tăng cường khả năng chống kiểm duyệt: Người dùng có thể trực tiếp trả tiền cho người đề xuất để đảm bảo giao dịch của họ được bao gồm, giảm sự phụ thuộc vào các builder tập trung.
Giảm thiểu một số hình thức MEV: Bằng cách cho phép người dùng đảm bảo vị trí giao dịch, có thể giảm bớt các chiến lược front-running hoặc sandwich.
Tăng tính hữu dụng cho các ứng dụng yêu cầu độ trễ thấp: Ví dụ như DeFi, giao dịch tần số cao.
Điểm yếu:
Phức tạp giao thức: Việc tích hợp pre-confirmations đòi hỏi những thay đổi đáng kể và phức tạp trong thiết kế giao thức.
Rủi ro tập trung hóa: Nếu không được thiết kế đúng cách, nó có thể tạo ra các điểm tập trung hóa mới hoặc tăng quyền lực cho các proposer.
Vấn đề về độ tin cậy: Cần có cơ chế mạnh mẽ để đảm bảo rằng proposer sẽ tuân thủ cam kết pre-confirmation của họ.
Tăng chi phí giao dịch: Người dùng có thể phải trả thêm phí để có được pre-confirmation.

Pre-confirmations: Tăng tốc giao dịch Web3 lên mức Web2 không chỉ là một thuật ngữ kỹ thuật khô khan, mà là lời giải đáp cho một trong những nỗi thất vọng lớn nhất của người dùng trong không gian phi tập trung: sự chờ đợi. Bất kỳ ai từng thực hiện một giao dịch trên Ethereum hay các blockchain tương tự đều đã trải qua cảm giác nhìn chằm chằm vào màn hình, chờ đợi giao dịch từ trạng thái “pending” chuyển sang “success”. Chính sự chậm trễ và không chắc chắn này là một rào cản lớn, khiến trải nghiệm Web3 trở nên kém mượt mà so với tốc độ tức thì của các ứng dụng Web2.

Nỗi đau của người dùng Web3: Sự chờ đợi và tính không chắc chắn

Trải nghiệm người dùng bị gián đoạn

Trong thế giới Web2, chúng ta đã quen với việc các hành động diễn ra ngay lập tức. Một cú nhấp chuột mua hàng, một lần quẹt thẻ, một lệnh chuyển tiền qua ứng dụng ngân hàng đều cho phản hồi gần như tức thời. Ngược lại, trong Web3, mỗi giao dịch phải chờ để được một người xác thực (validator) đưa vào một khối và khối đó được thêm vào chuỗi. Quá trình này có thể mất từ vài giây đến vài phút, tùy thuộc vào tình trạng tắc nghẽn của mạng lưới. Sự chờ đợi này không chỉ gây khó chịu mà còn tạo ra sự không chắc chắn: liệu giao dịch của tôi có thành công không, hay nó sẽ thất bại và tôi mất phí gas?

So sánh với tốc độ tức thì của Web2

Sự khác biệt về tốc độ này tạo ra một khoảng cách lớn về trải nghiệm người dùng. Đối với các ứng dụng đòi hỏi tương tác nhanh như game, mạng xã hội phi tập trung hay các sàn giao dịch tần suất cao, việc chờ đợi 12 giây trên Ethereum là điều không thể chấp nhận được. Nó phá vỡ luồng tương tác tự nhiên và khiến người dùng cảm thấy công nghệ blockchain còn quá cồng kềnh và chậm chạp, làm giảm sức hấp dẫn của các ứng dụng phi tập trung đối với người dùng phổ thông.

Pre-confirmations là gì và nó hoạt động như thế nào?

Định nghĩa cốt lõi: Lời hứa chắc chắn từ người xây dựng khối

Pre-confirmations, hay xác nhận trước, là một cơ chế cho phép người dùng nhận được một cam kết gần như tức thì từ một người xây dựng khối (block builder) hoặc một nhóm người xác thực rằng giao dịch của họ chắc chắn sẽ được đưa vào khối tiếp theo. Hãy hình dung nó như một lời hứa có đảm bảo: người xây dựng khối đặt cược một khoản tiền (stake) để cam kết rằng họ sẽ không đi ngược lại lời hứa của mình. Nếu họ vi phạm và không đưa giao dịch vào khối như đã hứa, họ sẽ bị phạt, tức là mất đi một phần hoặc toàn bộ số tiền đã đặt cược.

Quy trình hoạt động đơn giản

Quy trình này diễn ra rất nhanh. Người dùng gửi một giao dịch, và thay vì chờ đợi nó được đưa vào khối, họ ngay lập tức nhận được một “xác nhận trước” từ một người xây dựng khối. Tín hiệu này có độ tin cậy rất cao, cho phép giao diện người dùng của ứng dụng (ví dụ như một sàn giao dịch) có thể cập nhật trạng thái ngay lập tức, báo hiệu rằng giao dịch gần như đã thành công. Giao dịch sau đó sẽ được chính thức xác nhận trên chuỗi ở khối tiếp theo, nhưng đối với người dùng, trải nghiệm đã hoàn tất ngay từ khi nhận được xác nhận trước.

Lợi ích vượt trội mà Pre-confirmations mang lại

Nâng cao trải nghiệm người dùng lên một tầm cao mới

Lợi ích rõ ràng nhất của Pre-confirmations là cải thiện đáng kể trải nghiệm người dùng. Nó loại bỏ cảm giác chờ đợi và lo lắng, mang lại sự phản hồi tức thì mà người dùng mong đợi. Các ứng dụng phi tập trung (dApps) sẽ có cảm giác mượt mà và nhạy bén như các ứng dụng Web2 truyền thống. Điều này giúp giảm đáng kể rào cản cho người dùng mới và giữ chân người dùng hiện tại, thúc đẩy việc áp dụng rộng rãi công nghệ blockchain.

Mở ra cánh cửa cho các ứng dụng mới

Với tốc độ giao dịch gần như tức thời, Pre-confirmations mở ra tiềm năng cho một loạt các ứng dụng mà trước đây không khả thi trên blockchain. Các trò chơi on-chain có thể có các hành động diễn ra trong thời gian thực, các sàn giao dịch phi tập trung có thể hỗ trợ giao dịch tần suất cao, và các hệ thống thanh toán vi mô có thể hoạt động một cách hiệu quả. Điều này sẽ thúc đẩy một làn sóng đổi mới, tạo ra các mô hình kinh doanh và tương tác hoàn toàn mới trong hệ sinh thái Web3.

Sự trỗi dậy của các ứng dụng yêu cầu tốc độ cao nhờ Pre-confirmations cũng đang định hình lại hành vi người dùng và dòng tiền trong không gian Web3. Việc theo dõi và phân tích những thay đổi này trở nên quan trọng hơn bao giờ hết để không bỏ lỡ các cơ hội tiềm năng. Đây là lúc các nền tảng phân tích chuyên sâu như Web3Lead phát huy giá trị cốt lõi, khi cung cấp những insight đắt giá được chắt lọc từ dữ liệu on-chain phức tạp, giúp các nhà phát triển, nhà đầu tư và người dùng nắm bắt xu hướng tăng trưởng của các dự án, hiểu rõ động lực thị trường và hành vi thực sự của người dùng cuối. Việc truy cập vào các báo cáo và phân tích chuyên sâu như vậy có thể mang lại lợi thế cạnh tranh đáng kể, giúp đưa ra quyết định sáng suốt trong một thị trường biến động nhanh chóng.

Những thách thức và rủi ro tiềm ẩn

Vấn đề tập trung hóa quyền lực

Mặc dù mang lại nhiều lợi ích, Pre-confirmations cũng đi kèm với những rủi ro. Một trong những lo ngại lớn nhất là nguy cơ tập trung hóa. Nếu chỉ một vài người xây dựng khối lớn cung cấp dịch vụ xác nhận trước, họ có thể có được quyền lực đáng kể trên mạng lưới. Điều này có thể dẫn đến việc kiểm duyệt giao dịch hoặc tạo ra một điểm lỗi trung tâm, đi ngược lại với tinh thần phi tập trung của blockchain.

Rủi ro kinh tế và bảo mật

Mô hình này phụ thuộc vào giả định rằng hình phạt kinh tế (slashing) đủ lớn để ngăn cản người xây dựng khối hành động gian lận. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, lợi ích từ việc vi phạm lời hứa (ví dụ như thực hiện một cuộc tấn công MEV tinh vi) có thể lớn hơn số tiền bị phạt. Do đó, việc thiết kế một mô hình kinh tế an toàn và cân bằng là một thách thức kỹ thuật phức tạp, đòi hỏi sự nghiên cứu và thử nghiệm cẩn thận để đảm bảo tính toàn vẹn của hệ thống.

Tương lai của Pre-confirmations và tác động lên hệ sinh thái

Các dự án tiên phong triển khai

Pre-confirmations không còn là một ý tưởng trên giấy. Nhiều hệ sinh thái blockchain hàng đầu đang tích cực nghiên cứu và triển khai các giải pháp tương tự. Solana đã có một cơ chế gần giống với xác nhận trước nhờ tốc độ xử lý nhanh của mình. Ethereum cũng đang thảo luận về các đề xuất như MEV-Boost và các giải pháp dựa trên restaking để mang lại tính năng này cho người dùng. Sự quan tâm và phát triển tích cực cho thấy đây là một hướng đi quan trọng cho tương lai của công nghệ blockchain.

Hướng tới một Web3 liền mạch và thân thiện hơn

Nhìn chung, Pre-confirmations đại diện cho một bước tiến quan trọng trong việc thu hẹp khoảng cách giữa Web2 và Web3. Bằng cách giải quyết một trong những vấn đề cốt lõi về trải nghiệm người dùng, nó hứa hẹn sẽ làm cho công nghệ blockchain trở nên dễ tiếp cận, hữu ích và hấp dẫn hơn đối với hàng tỷ người dùng tiếp theo. Đây không chỉ là một cải tiến kỹ thuật, mà còn là một bước chuyển mình cần thiết để Web3 thực sự trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống kỹ thuật số hàng ngày của chúng ta.